Υπερβάλλον σωματικό βάρος και Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία είναι μία σύνθετη νόσος που σχετίζεται με την περίσσεια λιπώδους ιστού. Δεν αφορά μόνο στην αισθητική, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη διαφόρων νοσημάτων και προβλημάτων υγείας όπως είναι η καρδιαγγειακή νόσος, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, οστεοαρθρίτιδα, και το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο.
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) είναι ένας τρόπος υπολογισμού της αναλογίας βάρους προς ύψος με τον οποίο κατατάσσουμε τους ενήλικες ως υπέρβαρους ή παχύσαρκους. Ορίζεται ως το βάρος σε χιλιόγραμμα προς το τετράγωνο του ύψους (kg/m2). Ο ορισμός του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας αναφέρει ότι ΔΜΣ μεγαλύτερος ή ίσος του 25 αποτελεί υπέρβαρο άτομο.
|
BMI (kg/m2) |
Δείκτης παχυσαρκίας |
|
< 18,5 |
Ελιποβαρής |
|
18,5 – 24,9 |
Νορμοβαρής |
|
25,0 – 29,9 |
Υπέρβαρος |
|
30,0 – 34,9 |
Παχυσαρκία (1ου βαθμού ) |
|
35,0- 39,9 |
Παχυσαρκία (2ου βαθμού ) |
|
≥ 40,0 |
Παχυσαρκία (3ου βαθμού ) |
Παρότι υπάρχουν γενετικές, ορμονικές και επιδράσεις συμπεριφοράς στο σωματικό βάρος, η παχυσαρκία είναι αποτέλεσμα της πρόσληψης περισσότερων θερμίδων από αυτές που καταλανώνονται με την καθημερινή άσκηση και τις ημερήσιες δραστηριότητες. Ο οργανισμός αποθηκεύει τις επιπλέον αυτές θερμίδες ως λίπος. Η καθιστική ζωή προσδίδει περισσότερες θερμίδες ανά 24ωρο από ότι θα μπορούσε κάποιος να καταναλώσει εάν έκανε κάποια μορφή άσκησης ή είχε έντονη σωματική δραστηριότητα. Σε συνδυασμό με κακή διατροφή που συνεπάγεται την κατανάλωση περισσότερων θερμίδων, η αύξηση του σωματικού βάρους είναι αναπόφευκτη.
Με το υπερβάλλον σωματικό βάρος επηρεάζεται και η ποιότητα ζωής.
Πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν να συμμετάσχουν σε ποικίλες δραστηριότητες ή δεν συχνάζουν σε δημόσιους χώρους, ενώ μπορεί να αντιμετωπίσουν και κοινωνικές διακρίσεις. Πολλά άτομα με υπερβάλλον σωματικό βάρος πάσχουν από κατάθλιψη, αναπηρία, σεξουαλικά προβλήματα, ενοχές και ντροπή, κοινωνικό αποκλεισμό, και μειωμένη αποτελεσματικότητα στην επαγγελματική ζωή.
Η ιατρική παρακολούθηση μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια σωματικού βάρους ούτως ώστε αυτή να γίνει σωστά και με ασφάλεια. Ο ενδοκρινολόγος θα κάνει μία ολοκληρωμένη εκτίμηση παίρνοντας το ιατρικό ιστορικό,κάνοντας κλινική εξέταση, υπολογίζοντας τον ΔΜΣ και άλλους σωματομετρικούς δείκτες, την περίμετρο μέσης, και εκτιμώντας λοιπά προβλήματα υγείας. Πιθανώς θα ζητηθούν εξατομικευμένες εξετάσεις αίματος ή λοιπός έλεγχος. Οι πληροφορίες αυτές θα βοηθήσουν στο να εκτιμήσει ο ιατρός πόσο βάρος πρέπει να απολεσθεί και εάν υπάρχουν λοιπά προβλήματα υγείας.
Οι υγιεινοδιαιτητικές συμβουλές, η άσκηση και η αλλαγή στον τρόπο ζωής πρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε όλες τις ιατρικές προσεγγίσεις για την απώλεια σωματικού βάρους σε ΔΜΣ>25 kg/m2. Επιπλέον φαρμακευτική αγωγή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για υψηλότερο ΔΜΣ>27kg/m2 με συννοσηρότητες ή >30kg/m2. Τέλος, για πολύ υψηλό ΔΜΣ έχουν ένδειξη οι βαριατρικές επεμβάσεις σε συνδυασμό με την αλλαγή του τρόπου ζωής, επί σκοπώ να μειωθεί η πρόσληψη τροφής και να αυξηθεί η άσκηση.